ادامه گزارش تحقیق فشارهای عصبی مدیران صنایع :
تفسیر نتایج و داده ها :
از میان 60 نفر آزمودنی که برای آنها پرسشنامه ارسال گردیده است فقط 30 نفر به آن پاسخ داده اند و بقیه به آن پاسخ نداده اند . یعنی فقط 50/0 به آزمون پاسخ داده اند . اکنون این سئوال پیش می آید که چرا همه آزمودنی ها با اینکه برای بار دوم نیز برای آنها پرسشنامه ارسال شده و از آنها تقاضا شده به آزمون پاسخ دهند با اینحال به آن پاسخ نداده اند ؟
شاید بتوان اینطور تحلیل کرد که ممکن است آزمودنی ها به این نوع مسائل و علوم انسانی کمتر اهمیت می دهند ، و بیشتر به مسائل فنی و حرفه ای خود مشغول می باشند ( اول من همان تحلیل احتمالی خودشان را آوردم) ، یا اینکه بیم داشتند این اطلاعات مورد استفاده مدیران کل قرار گیرد ، و یا این را یک آزمون مدیریتی - روانشناختی تلقی نموده که ممکن است موجب انتخاب بعضی به مسئولیتهای بالاتر باشد ، و یا اینکه بیم داشتند اطلاعات شخصی آنها در مورد وضعیت روحی شان مورد سوء استفاده دیگران و افراد فرصت طلب قرار بگیرد ، و یا بدلیل هنجارهای اجتماعی از مطرح کردن مسائل روحی روانی خود واهمه دارند ، در مجموع می توان اینطور نتیجه گرفت آزمودنی هایی که به پرسشنامه پاسخ داده اند به مراتب موقعیت بهتر و مطمئن تر و شخصیت راحت تر و قابل انعطاف تر ی داشته و از امنیت روحی روانی بیشتری برخوردار بوده اند ، و بالعکس آزمودنی هایی که پرسشنامه را پاسخ نداده اند ممکن است موقعیت حساس تر و از نظر شخصیتی نیز از امنیت کمتری برخوردار بوده و احتمالا در مقابل عوامل استرس زا آسیب پذیرتر خواهند بود .
از نظر سن جامعه مورد بررسی 80/0 آنها بین 41 تا 50 سال داشتند و 13/0 آنها بین 51 تا 60 سال بودند.
از نظر تحصیلات 83/0 جامعه مورد بررسی لیسانس و 10/0 آنها بالاتر از لیسانس بودند . از نظر رشته تحصیلی نیز 73/0 آنها رشته های فنی مهندسی ، و 23/0 آنها علوم انسانی بودند.
از نظر سوابق کاری 63/0 آنها بین 21 تا 25 سال سابقه داشتند ، 20/0 آنها 16 تا 20 سال و 10/0 آنها 26 تا 30 سال . در واقع اکثریت آنها بالای 15 سال سابقه و تجربه کاری داشتند .
در رابطه با این سئوال که آیا استرس در میان مدیرانی که سابقه کاری کمتری داشتند بیشتر بوده یا در میان آنهایی که سابقه کاری بیشتری داشتند برای پاسخ به این سئوال در میان مدیرانی که سابقه کاری زیر 20 سال داشتند 100/0 بوده و در میان آنهایی که سابقه کاری بالای 20 سال داشتند 95/0 بوده در واقع 05/0 اختلاف وجود دارد .
از نظر بومی و غیر بومی بودن 56/0 جامعه مورد بررسی بومی و 26/0 آنها غیر بومی بودند ، تفاوت استرس در میان مدیران بومی و غیر بومی 07/0 بود استرس در میان مدیران غیر بومی 100/0 و در میان مدیران بومی 93/0 بود.
از نظر نوع پاسخی که مدیران به استرس داده اند 73/0 آنها در زندگی خود با فشارهای روحی و روانی که زندگی عادی آنها را تحت تاثیر قرار داده باشد مواجهه بوده و پاسخ مثبت و روشن داده اند و 23/0 آنها ضمن انتخاب پاسخ منفی در برابر سئوال فوق ولی در قسمت علایم و علل ، به آن پاسخ مثبت داده و عملا تحت استرس روحی روانی بوده اند ، در واقع 96.77/0 جامعه مورد بررسی تحت استرس روحی و روانی قرار داشته اند .
محیط استرس زا برای مدیران :
40/0 مدیران هم در محیط خانواده و هم در محیط شغلی و هم در محیط اجتماع تحت استرس بوده اند . 23/0 آنها فقط در محیط شغلی و اجتماعی تحت استرس بوده اند و در محیط خانوادگی لااقل مشکلی نداشته اند . و 20/0 آنها فقط در اجتماع استرس داشته اند و محیط شغلی و خانوادگی خوبی داشته اند . نتیجه می گیریم که در مجموع 66/0 مدیران در محیط شغلی خود تحت استرس بوده اند .
عللی که موجب استرس یا فشارهای روحی روانی آنها بوده :
در زمینه شغلی و در محیط شغلی بیشترین علل را بترتیب :حوادث محیط کار 33/0 احساس وجود تبعیض 33/0 تفاوت دیدگاه با مدیران بالاتر 23/0 کمبود اختیارات 23/0 شرایط نامساعد محیط کار 23/0 عوامل فراسازمانی 20/0 کمبود حقوق و مزایا 13/0 ایجاد کرده ، و بقیه علل نیز مشکلات با مرئوسین ، فکر بازنشستگی آ در شرف آن بودن ، احساس عدم امنیت شغلی ، تغییرات شغلی ، و تغییر مسئولیتها بوده است .
علل شخصی و آنهائی که جنبه شخصیتی دارد نیز شامل حساسیت بیش از حد 33/0 عدم توانایی برای قبول مسئولیت های زیاد 30/0 کمروئی 20/0 نداشتن برنامه برای کار و استراحت 13/0 و نداشتن تجربیات لازم بوده است .
علل خانوادگی استرس نیز شامل : ناکافی بودن درآمد و مشکلات هزینه زندگی 39/0 ،مشکلات تامین مسکن 20/0 ، روابط با همسر 10/0 ، تغییر محل سکونت ، از دست دادن بستگان و عزیزان ، مشکل در نحوه روابط با فرزندان ،از دیگر علل فشار روحی روانی آنان در محیط خانواده بوده است .
در زمینه مسائل اجتماعی عواملی که موجب استرس و فشار روانی مدیران بوده : عدم احساس مسئولیت در دیگران 66/0 ، عدم رعایت قوانین توسط دیگران 56/0 ، کمبود مکانات تفریحی 13/0 ، وجود جمعیت بیش از حد 10/0 ، سوء استفاده دیگران ، مشکلات آموزشی فرزندان ، احساس عدم وابستگی اجتماعی ، از جمله علل های دیگر استرس در زمینه اجتماعی بوده است .
علائمی که مدیران به موقع استرس و فشار روحی در خود مشاهده نموده اند بترتیب کثرت عبارتند از : کم حوصله گی 46/0 ، سردرد 43/0 ، خستگی جسمی 33/0 خشم و پرخاشگری 33/0 ، بیخوابی 30/0 ، فشار در سینه 26/0 ، اختلال گوارشی 23/0 ، عرق کردن و خشکی دهان و بی اشتهایی و داغ شدن یا سرد شدن بدن هر کدام 20/0 ، غمگینی 20/0 ، لرزش بدن 16/0 ، از دست دادن تمرکز فکر 13/0 ، احساس سرگیجی 10/0 ، تغییر تنفس 10/0 ، تکرر ادرار 10/0 ، کم شدن حافظه 06/0 ، احساس گرسنگی مفرط و همچنین آشفتگی ، التهاب ، سرخ شدن چهره از دیگر علایم استرس در مدیران بوده است .
حال این سئوال مهم پیش می آید که مدیران برای غلبه بر استرس و فشار روانی چکار کرده و چه اقداماتی انجام داده اند ؟ :
73/0 آنها سعی کرده اند آن را تحمل کنند و با کسی مطرح نکنند ،و این حاکی از این مسئله است که مردم ما حال چه قشر تحصیل کرده یا قشر کم تحصیل ، از نظر فرهنگی از مطرح نمودن مشکلات بخصوص مشکلات روحی خود بیمناک هستند و هنوز هم داشتن مشکلات روحی در جامعه قرن بیست و یکم تابو و نهی شده تلقی می شود ، و هنوز به استفاده از خدمات علمی در این زمینه مثل خدمات روانشناسی بالینی و یا روانپزشکی اطلاعات و آگاهی کافی ندارند .
40/0 مدیران از مسائل اعتقادی برای حل مشکلات روحی و فشارهای عصبی کمک گرفته اند .23/0 آنها موقع استرس و فشار عصبی با افراد مورد اعتماد مشورت کردند. 03/0 آنها اقدام به مصرف دارو بدون نظر پزشک می کردند. و فقط 03/0 آنها برای حل مشکلات روحی عصبی خود به پزشک مراجعه داشته اند .
گزارش تحقیق فشارهای عصبی مدیران صنایع در صفحات بعدی ادامه دارد